Nederland – Op 1 december is de Taskforce Mobiel Banditisme gestopt. De Taskforce heeft er als aanjager voor gezorgd dat alle partijen die betrokken zijn bij de bestrijding van mobiele bendes hun krachten hebben gebundeld. Deze samenwerking wordt nu voortgezet en verder geïntensiveerd door deze partijen om criminaliteit gepleegd door rondreizende bandieten blijvend aan te pakken. Door preventie en een gerichtere aanpak kunnen deze criminele bendes beter op heterdaad worden aangehouden en vervolgens zwaarder worden bestraft.

In Nederland zijn internationale criminele bendes actief die van gemeente naar gemeente trekken en een spoor van ellende achterlaten. Van inbraken in (vracht)auto’s, winkels, woningen en bedrijven tot zakkenrollen, straatroven, heling, oplichting en identiteitsfraude. Allemaal vergrijpen die een grote impact hebben op inwoners en ondernemers.

Resultaten

Om deze mobiele bendes effectief tegen te gaan, is in 2018 de Taskforce Mobiel Banditisme opgericht. De Taskforce heeft ervoor gezorgd dat alle publieke en private partijen die een rol hebben in de bestrijding van mobiel banditisme structureel bij elkaar komen. Met als doel samen mobiele bendes te ontmoedigen, tegen te houden en aan te pakken. Het gaat hierbij om het ministerie van Justitie en Veiligheid, het Openbaar Ministerie, de politie, de Koninklijke Marechaussee, de Immigratie- en Naturalisatiedienst, de VNG, gemeenten (Roermond, Enschede en Breda), VNO-NCW en MKB-Nederland, detailhandel, Transport en Logistiek Nederland en het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid.

De publiek-private samenwerking heeft onder andere de volgende resultaten opgeleverd:

  • Waarschuwingsregister voor winkeliers
    Om winkeldiefstal door mobiele bendes terug te dringen, is er een waarschuwingsregister (Gemeenschappelijke Informatie Organisatie). Hiermee kunnen winkeliers snel informatie over winkeldieven uitwisselen met elkaar, de politie en het Openbaar Ministerie. Hierdoor wordt de pakkans hoger en preventie en interventies effectiever.
  • Hogere straffen voor mobiele bendes
    Op 1 mei 2019 is de strafvorderingsrichtlijn mobiel banditisme van het Openbaar Ministerie in werking getreden. Dit biedt een officier van justitie handvatten om hogere straffen te eisen tegen mobiele bendes. Delicten zoals winkeldiefstal, zakkenrollerij en inbraken gepleegd door internationaal opererende mobiele bendes, worden hierbij gezien als een vorm van internationale georganiseerde criminaliteit. Er worden daarbij in principe geen voorwaardelijke of werkstraffen geëist, maar onvoorwaardelijke gevangenisstraffen.
  • Misbruik van Burgerservicenummers voorkomen
    Mobiele bendes maken gebruik van buitenlandse katvangers. Door zich in een Nederlandse gemeente in te schrijven, ontvangen deze katvangers een Burgerservicenummer (BSN). Hiermee plegen mobiele bendes strafbare feiten. Met behulp van een stappenplan kunnen gemeenten misbruik van Burgerservicenummers tegengaan. Dit heeft het aantal katvangers aanzienlijk teruggedrongen.

Speerpunten

Om mobiele dadergroepen blijvend integraal aan te pakken, blijft de publiek-private samenwerking in de werkgroep Mobiel Banditisme bestaan. De partijen richten zich de komende tijd gezamenlijk op de volgende punten:

  • Bewustwording van gemeenten en bestuur verder vergroten en hen handelingsperspectief bieden;
  • Systematische informatie-uitwisseling tussen winkeliers en politie doorontwikkelen;
  • Blijvende aandacht voor de toepassing van de strafvorderingsrichtlijn Mobiel Banditisme.

Gezamenlijke visie

‘De Taskforce Mobiel Banditisme heeft ervoor gezorgd dat alle partijen die bemoeienis hebben met mobiel banditisme zijn samengekomen tot één geheel’, licht René Middag toe. Hij is projectleider mobiel banditisme namens de politie. ‘Er werden wel afzonderlijke initiatieven genomen om dit probleem aan te pakken, maar de taskforce heeft alle partijen bijeen gebracht. We hebben gezamenlijk bepaald welke interventies het grootste effect hebben en daar onze energie op gericht. Nu we een gezamenlijke visie hebben, is een specifieke taskforce niet meer noodzakelijk. Maar hoewel de taskforce is beëindigd, houden we als politie volop aandacht voor mobiel banditisme. Hierbij werken we samen met de publieke en private partners. Op het gebied van opsporing proberen we zaken aan elkaar te koppelen en een zo effectief mogelijke interventie op te zetten.’